Historia

Kështu filloi, kështu vazhdoi.

Më 6 Mars 1999, mbledhja e themelimit të ARSIMI u zhvillua në Zyrih, Zvicër. Për më shumë se 25 vjet, ne kemi qenë të përkushtuar në edukimin e njerëzve  shqipfolës, që jetojnë në Shqipëri,  Kosovë, Maqedoninë e Veriut ose në Zvicër. 

Nga kuotat e anëtarësimit dhe donacionet bujare, ne kemi shpërndarë rreth 180,000 franga zvicerane për 85 projekte nga viti 1999 deri në 2023. Kontributet ishin shumë të ndryshme, nga 200 deri në 10,000 franga zvicerane. Ato u shpërndanë me 47% të totalit për Shqipërinë, 26% për Kosovën, 16% për zonat shqiptare të Maqedonisë së Veriut dhe 11% për Zvicrën (1999-2023). Kontributet vjetore për projektet që nga atëherë kanë mbetur në një interval të ngjashëm.

Tre zviceranë, Hansueli Geiger, Mahir Mustafa dhe Marise Lendorff, vizituan Universitetin privat shqiptar të Tetovës në vitin 1998. Ata u impresionuan dhe u preokupuan nga kushtet në të cilat mësimi zhvillohej atje dhe morën iniciativën për të themeluar një rreth miqësor të Universitetit të Tetovës në Zvicër. Përpjekja e parë për themelim dështoi për shkak të vështirësive të paparashikuara që dolën gjatë konfliktit në përshkallëzim në Kosovë dhe Tetovë. Ne ndryshuam më pas statutet dhe zgjeruam fushën e veprimit dhe objektivat. Që tani do të merrej parasysh e gjithë zona shqipfolëse dhe të gjitha nivelet arsimore nga kopshti i fëmijëve deri në universitet.

Që nga fillimi, bordi i ARSIMI ishte dominuar kryesisht nga mësuesit. PH Cyrihu (Universiteti i Arsimit të Mësuesve të Zyrihut) ishte përfaqësuar nga disa ligjërues, përveç mësuesve nga Universiteti i Tetovës, Universiteti i Zyrihut dhe ETH Zyrih (Instituti Federal i Teknologjisë Zyrih). Basil Schader dhe Lolita Poda u emëruan si bashkë-kryetarët e parë.

PH Zyrih ka qenë i angazhuar fuqishëm në fushën e trajnimit të mësuesve shqiptarë që nga fillimi dhe së bashku me ARSIMI, ka mbështetur disa projekte në Zvicër dhe Kosovë. Projekti i SDC-së “Kosovision”  ka përfituar mbështetje të qëndrueshme për disa vite, po ashtu edhe biblioteka e specializuar e Universitetit të Arteve në Tiranë. Shkollat fillore në veri të Shqipërisë janë mbështetur pothuajse rregullisht me problemet e tyre të renovimit dhe pajisjeve mësimore. Për projektin pasardhës të Kosovisionit, VisCoKos, ARSIMI ka marrë nominalisht funksionin si shoqata mbajtëse që nga viti 2020.

Por spektri përfshinte edhe projekte më të specializuara, po të hedhim një sy në listën e projekteve. Për shembull, në vitin 2005 në Tiranë, fëmijët romë u larguan nga rruga përmes mësimeve të muzikës, në vitin 2010 financuam një nënprojekt të PH të Veriperëndimit të Zvicrës në Universitetin e Shkodrës, dhe në vitin 2011 shkrimtari Arif Demolli u mbështet gjatë turneut të tij të leximeve nëpër Zvicër.

Projekti më i madh, me 10,000 franga zvicerane, u realizua në vitin 2017 falë një legati. Një kurs shkencor për pedagogë të arsimit special në Universitetin e ri zyrtar të Tetovës mund të financohej falë donatores Renate Guillelmon, e cila kishte punuar për shumë vite në bordin tonë. Edhe këtu, një projekt pasardhës është në planifikim (për shkak të qëndrueshmërisë).

Një ngjyrë e veçantë në historinë e shoqatës sonë ishte udhëtimi nëpër Shqipëri në vjeshtën e vitit 2001, i cili pothuajse dështoi për shkak të falimentimit të Swissair-it. Një udhëtim i dytë në Shtator 2019 nëpër veri të Shqipërisë, Kosovë dhe Maqedoninë e Veriut (perëndimore), i lidhur me vizitat te partnerët e projektit, u bë një përvojë e paharrueshme për të gjithë pjesëmarrësit.

Takimet vjetore të shoqatës ofrojnë çdo vit mundësinë për të prezantuar projekte të veçanta të institucioneve dhe individëve miq. Prezantimet e tyre janë gjithmonë perspektiva pasuruese mbi fushat e punës fqinje.

Që nga fillimi, në bord kanë qenë persona të angazhuar që janë të lidhur në një mënyrë, përmes origjinës, aktivitetit profesional, ose njohjeve, me zonat shqiptare të Ballkanit Perëndimor. Partnerët tanë të projektit zakonisht kanë një person të përgjegjshëm kontakti në bord, i cili është përgjegjës për monitorimin. Kështu, rreziqet dhe zhvillimet e gabuara mund të zbulohen dhe korrigjohen në një fazë të hershme. Deri më tani, humbjet financiare kanë mundur të shmangen me këtë metodë të thjeshtë.